Er komen steeds meer proefdiervrije testen en onderzoeksmethoden. Maar het duurt vaak lang voordat die hun weg vinden naar bredere toepassing in wetenschappelijk onderzoek en de industrie, nadat regelgevende instanties ze hebben goedgekeurd. Met TPI wil de overheid samen met de TPI-partners de overgang naar een nieuwe standaard van proefdiervrije methoden versnellen.
Erkenning proefdiervrije standaard
Met zo’n nieuwe standaard kunnen steeds meer dierproeven overbodig worden. Dit is een verandering van het hele systeem die veel tijd en geld kost. TPI werkt daarom onder meer aan:
cultuurverandering: bijvoorbeeld met bijeenkomsten over proefdiervrije innovaties
nieuwe richtlijnen: zonder dierproeven als die niet nodig zijn
TPI Visie, missie, en ambite
Nederland kan zich (internationaal) voorloper noemen in de manier waarop we de versnelling van de transitie naar proefdiervrije innovaties aanpakken.
Visie: Versnellen van de transitie naar proefdiervrije innovatie
Missie partnerprogramma TPI: Beter voorspellen zonder proefdieren
Ambitie partnerprogramma TPI: Nederland met TPI dé katalysator van de (inter)nationale transitie naar proefdiervrije innovatie
TPI Doelstellingen (2024-2029)
Een transitie vergt een lange adem en vraagt daarom om meetbare tussenstappen. We doen dit samen met de partners en overige betrokken stakeholders.
De komende jaren werkt het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) als onderdeel van het TPI-partnerprogramma aan zes doelstellingen:
Zes doelstellingen
Er zijn al veel proefdiervrije innovaties of nieuwe benaderingen mogelijk, waardoor dierproeven overbodig zijn, zoals organen op een chip, longmodellen op basis van mini-orgaantjes, kunstmatige intelligentie (AI) of 3D kweek van menselijke cellen. Maar er is meer nodig.
Strategische thema’s:
Stimuleren van (door)ontwikkeling van nieuwe en bestaande proefdiervrije innovaties en humaan onderzoek.
Verminderen van de knelpunten rondom kwalificatie, validatie, acceptatie en implementatie van proefdiervrije innovaties.
Ondersteuning bieden aan onderzoekers en onderzoeksdomeinen om tot proefdiervrij keuzes te komen.
Stimuleren van private betrokkenheid (startups) bij ontwikkeling van proefdiervrije innovaties.
We streven naar betere wetenschap, nieuwe en betere geneesmiddelen en geven gehoor aan de maatschappelijke roep om minder dierproeven. Dit leidt ook internationaal tot steeds meer initiatieven om het aantal dierproeven te verminderen. In Europa zetten stakeholders meer en meer actief in op proefdiervrije innovaties in plaats van dierproeven.
Voor de validatie of kwalificatie en acceptatie en implementatie van proefdiervrije innovaties is een internationale of op zijn minst Europese aanpak nodig. Daarom zetten zowel het TPI-programmabureau (LVVN) als de partners binnen het partnerprogramma zich in om deze onderwerpen op Europees niveau te agenderen.
Strategische thema's:
EU-strategie TPI ontwikkelen door binnen de EU te pleiten voor een meer gemeenschappelijk proefdiervrij innovatiebeleid.
Stimuleren van TPI-gerichte internationale netwerkvorming door internationaal de samenwerking op te zoeken op het gebied van onderzoek en financiering en door deelname aan besluitvormingsprocessen.
TPI maakt deel uit van een groot netwerk, waardoor de hele keten van maatschappij, wetenschap, overheid en ondernemers bij de versnelling van de transitie kunnen worden betrokken. Dit benutten we door het delen van kennis en door dialoog over de transitie naar proefdiervrije innovaties te voeren. Het delen van kennis en ervaringen is ook van belang om acceptatie en toepassing van proefdiervrije innovaties te versnellen.
Strategische thema's:
Meer kennisdeling en betere verspreiding van informatie.
Om de bestaande kennis over proefdiervrije modellen of New Approach Methodologies (NAM’s) beter toegankelijk te maken, stimuleren we (onderzoeks)infrastructuren. Daarmee maken we proefdiervrije innovaties met en voor elkaar beschikbaar en versterken we de kennisketen. Dit draagt bij aan de toepassing van proefdiervrije innovaties.
Strategische thema's:
Breder beschikbaar maken van (vitaal) menselijk restweefsel voor onderzoek.
We stimuleren open science zodat de resultaten van proefdiervrij onderzoek en dierproeven beter vindbaar, toegankelijk en herbruikbaar gemaakt kunnen worden. Daarmee kunnen we de resultaten van proefdiervrije modellen beter delen. De resultaten van dierproeven kunnen effectiever gebruikt worden en we voorkomen onnodig dubbel onderzoek (research waste) met proefdieren.
Strategische thema's:
Betere wetenschap door kennisdeling (FAIR) en vindbaarheid van dierproeven en proefdiervrije resultaten en innovaties.
Publiceren van alle onderzoeksresultaten en vindbaarheid marken van proefdiervrije innovaties.
Monitoring/indexeren van de voortgang van de transitie.
De mogelijkheden om op nationale wettelijke basis dierproeven af te bouwen zijn zeer beperkt vanwege de Europese wet- en regelgeving. Toch is het een expliciete wens van de minister en de Tweede Kamer om het aantal dierproeven in Nederland te verminderen. We onderzoeken of en waar er binnen de huidige Europese wet- en regelgeving kansen liggen om op nationaal niveau bepaalde dierproeven uit te faseren.
Strategische thema’s:
Onderzoeken welke dierproeven in Nederland binnen de huidige Europese wet- en regelgeving kunnen worden afgebouwd.
Actieve bijdrage van LVVN (TPI-programmabureau) aan de Roadmap van Europese Commissie om tot afbouw van dierproeven voor chemische veiligheidstesten te komen.
